MUZYKOTERAPIA
Muzykoterapia– systematyczne i metodyczne zastosowanie muzyki w kompleksie działań leczniczych, obejmujących proces diagnozy, leczenia i rozwoju osobowości, oparte o interdyscyplinarne założenia: muzyczne, psychologiczne, medyczne, pedagogiczne i rehabilitacyjne (fragm.hasła encyklopedycznego).
Z jednej strony muzykoterapia stanowi formę psychoterapii – ukierunkowaną na rozwijanie problemów osobowościowych (emocjonalnych, społecznych), z drugiej – wspomaga działanie leków i zmienia procesy fizjologiczne. Program muzykoterapii zakłada wykorzystanie muzyki w holistycznym podejściu do człowieka.
W procesie diagnozy i wspomagania uwzględnia się wpływ muzyki na:
1.emocje (dostarczanie różnorodnych przeżyć emocji, odreagowanie silnych, patogennych emocji, modulowanie sposobu przeżywania),
2. psychomotorykę (muzyka jako czynnik relaksujący, porządkujący i energetyzujący ruch),
3. układ wegetatywny (harmonizacja i regulacja autonomicznego układu nerwowego),
4. procesy neurofizjologiczne (aktywizacja lub osiąganie stanów odprężenia).
Aktywizowanie i wyzwalanie emocjonalnych procesów (odblokowanie emocji). Chodzi tu o pobudzanie do aktywności emocjonalnej, wyrażanie różnych przeżyć, ujawnianie emocji wobec siebie, innych, terapeuty, które są zablokowane; dochodzi do odreagowania, co osłabia poziom lęku, osłabia napięcie, sprzyja samopoznaniu.
Aktywizowanie i wyzwalanie społeczno - komunikatywnych interakcji w sposób niewerbalny. Dzięki temu można próbować przezwyciężać trudności w kontaktach interpersonalnych.
Regulacja psychofizycznych stanów napięć. Dochodzi do niej poprzez ntegrację, w przypadku grupy, gdzie uczestnicy wypracowują motywację do wspólnego działania, rozwija się poczucie przynależności do grupy i możliwość oparcia się o nią, Interakcję, która umożliwia nadawanie i odbieranie komunikatów, wyrażanie własnego problemu, introakcję, która umożliwia poznawanie siebie, samookreślenie, wgląd.
Korekta zaburzonej psychomotoryki.
Rozwijanie wrażliwości estetycznej.
Szczegółowe cele muzykoterapii:
- usprawnianie procesów poznawczych,
- motywowanie do aktywności ruchowej (doskonalenie harmonii, precyzji ruchów),
- usprawnianie małej i dużej motoryki,
- wspomaganie rozwoju percepcji słuchowej, wzrokowej, dotykowej,
- obniżenie napięcia psychofizycznego,
- wyciszenie, aktywizacja,
- ćwiczenie umiejętności odczytywania i przekazywania emocji i uczuć,
- uwrażliwienie na innych, ćwiczenie kontaktu cielesnego i delikatności,
- pobudzanie procesów wyobrażeniowych,
- poprawa samopoczucia, nastroju,
- ćwiczenie nawiązywania i podtrzymywania prawidłowych kontaktów interpersonalnych,
- wzmacnianie samooceny,
- doskonalenie zmysłu estetycznego,
- rozwijanie zainteresowań i zdolności muzycznych.
Techniki stosowane w muzykoterapii:
- śpiewanie piosenek,
- muzykowanie elementami dźwiękonaśladowczymi,
- gra na instrumentach perkusyjnych,
- ćwiczenia słuchowe,
- zabawy muzyczno – ruchowe,
- tańce,
- ćwiczenia dotykowe,
- ćwiczenia mowy,
- improwizacje instrumentalne, ruchowe i wokalne,
- elementy psychodramy i pantomimy,
- interpretacje słowne i plastyczne muzyki,
- ćwiczenia wizualizacyjne, pobudzające procesy,
- wyobrażeniowe,
- relaksacja.
Metody:
1. odreagowująco – wyobrażeniowe oraz aktywizujące emocjonalnie,
2. treningowe,
3. relaksacyjne,
4. komunikatywne, związane z uczeniem komunikacji społecznej,
5. kreatywne,
6. psychodeliczne, ekstatyczne, estetyzujące, kontemplacyjne.